Hürrem | Konular | Kitaplar

Bir idama halkın verdiği ağır tepki

Rahmetli Başbakan Adnan Menderes’le Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu ve Maliye Bakanı Hasan Polatkan idam edildiklerinde (1961) kılımız kıpırdamamıştı...

Daha sonra Demirel, Ecevit, Baykal, Türkeş ve Erbakan başta olmak üzere dönemin en üst düzey politikacıları ölümüne sürgünlere gönderildiklerinde de sesimizi çıkarmamıştık...

28 Şubat sürecinde bizi ve inancımızı darbeleyenlere “Gözünüzün üstünde kaşınız var” deme cesaretini gösterememiştik...

Eh, onlar da bu sessizliğimizden, tepkisizliğimizden cüret bulup yeni darbeler tezgâhladılar...

Balyos, Sarıkız, Kafes, Ergenekon, vesaire...

Tümü tepkisizliğimizin çocuğu!

Ama bakın, Kanuni Sultan Süleyman, “isyan” gerekçesiyle oğlu Şehzade Mustafa’yı “infaz” ettirdiğinde neler oldu?..

Halk günlerce hatta aylarca homurdandı... Kürsü vaizleri alenen Padişah’ı eleştiren konuşmalar yaptılar... Ordu kaynamaya başladı. Protesto babında yemek yemedi. Sorumlu tuttukları Sadrazam Rüstem Paşa’nın çadırını yıktılar. Kendisini çadırda bulsalar öldüreceklerdi. Kanuni, şiddetli baskılara dayanamayarak [ki hiçbir iktidar sahibi halkın tepkisi karşısında dayanamaz] sadrazam değiştirmek zorunda kaldı.

Şehzade Mustafa’nın ölümü üzerine Fünûnî, Rahmî, Edirneli Nazmî, Muînî, Mustafa, Müdâmî, Sâmî, Kara Fazlî, Nisâyî (kadın şair), Şeyh Ahmed Efendi (Hayalî), Selîmî, Kâdirî gibi şairler mersiyeler yazdılar. Bunların içinde en tanınmış mersiyenin yazarı Taşlıcalı Yahya Bey’dir.

“Meded meded bu cihânun yıkıldı bir yanı,

“Ecel Celâlileri aldı bizum Mustafa Hânı!

“Dolundu mihr-i cemali bozuldu erkânı;

“Vebale koydular al ile Al-i Osman’ı...

“Yalancının o kuru bühtanı, buğz-ı pinhanı,

“Akıttı yaşımızı yakdı nar-ı hicranı...” (Yalancının kuru iftirası, gözümüzden yaş akıttı ve ayrılık ateşini tutuşturdu).

Şair Sami’nin, “Padişah-ı Cihan” hakkında kullandığı üslûp ise Kanuni devrinin “özgürlük” anlayışına bir vurgu gibidir:

“İntikamın alayım dimiş iken Sürh-ser’im,

“Kasd idüb canına kıydın ne revadır püserin...

“Bu değildi garaz kalsa cihanda eserin,

“Tac ü tahtın kime kalır kime bu mülk ü yerin?

“Buna kim oldu sebep yok mu şeha hiç haberin?

“Kara toprağa ki düştü yine şol verd-i terin,

“Bu firak odunu duyar nece yanmaz ciğerin,

“Bu eğer erlik ise ancak ola bu hünerin...

“Padişehsın tutalım yok mu Huda’dan hazerin?

“Mustafa n’oldu hani n’eyledin a Padişehim?

Şehzade Mustafa’nın yüzü, vücudu ve karakteri dedesi Yavuz Sultan’a benzetiliyor, biraz da bu yüzden çok seviliyordu...

Şehzade Mustafa’nın katlinden Hürrem Sultan’ı sorumlu tutanlar, Hürrem’in öz oğlu Şehzade Bayezid’in (d. 1525 - ö. 25 Eylül, 1561) de “Nizam-ı Âlem” için aynı akıbete uğradığını görmezden geliyorlar.

Hürrem Sultan’ın amacı oğlu Bayezid’i Osmanlı tahtına oturtmaktı. Çünkü Şehzade Selim’den daha dirayetli, daha bilge bir kişilikti. Fakat Bayezid sabredemedi. Şehzade Mustafa’nın öldürülmesiyle birlikte açılan şansını Şehzade Selim kapatıyordu.

Bu durumda onu bertaraf etmesi lâzımdı. Çevresi de, “Baban gayri kocadı, harekete geçme vaktidir” sözleriyle teşvik edince, havaya girdi. Babasının sağlığında padişahlık sevdasına kapıldı. Bunu da, tıpkı ağabeyi Şehzade Mustafa gibi, hayatıyla ödedi.

Bu acı hikâyeyi de sonraki günlerde yazalım inşallah.

Yavuz Bahadıroğlu - Yeni Akit


5 yorum

YAVUZ BAHADIROĞLU'NUN YATACAK

YAVUZ BAHADIROĞLU'NUN YATACAK YERİ YOK... AŞIRI OSMANLI HAYRANI KADİR MISIRLIOĞLU HOCA BİLE ŞEHZADE MUSTAFA KONUSUNDA GERİ ADIM ATTI "BİR İSYAN EMARESİ BULUNAMADI" DEDİ YAVUZ BEY HALA İFTİRA PEŞİNDE... ÇOK YAZIK.

14.12.2012 - Ziyaretçi

ya ben anlamıyorum beyzaıtta

ya ben anlamıyorum beyzaıtta aynı akibete uğradı diyorlar beyazıt tee iranda öldürüldü en son raddeye kadar gelinmiş bir olay ülke iç olarak karışıklığa gitmişken konu bir nevi uluslararası mesele halinede gelmiştir iran osmanllya karşı koz elde etmiştir ne olabilirdi ki daha beyazıt ın çok açıktı isyanı ve dış ülkeler içe karışmaya başlamıştı üzülüyorum babasının sürekli selim i desteklemesi beyazıtı bu yola sürükletti onuda çünkü padişah yalan mı söyler diyor 2.selim i aklına koymuş padişah herhalde evlat seçmeyip tahtı aralarında kazanan bir şehzadeye bırakmalıydı ve tahtımda gözü var diye öldürttüğü mustafa dan sonra hürremden olan oğullarıda tahta gözlerini diktiler babalarının ölmesini bekleyemediler yaaa

15.12.2012 - Ziyaretçi

vay be yavuz bahadıroğluna

vay be yavuz bahadıroğluna bak şehzade ye neler yazılmış..ama neymiş efendim yavuz selim e benzediği içinmiş bu sevgi bir çok mersiye var çoğunda da şehzadenin karakterinden bahseder ama hiç ben dedesi gibiydi falan sanki yavuz selim e olan sevgilerini bir nevi mustafaya aktarmışlar gibi bir şey görmedim ..

nazmi;Kanı ol esnaf-ı eltaf ile olan dilsitan" (şehzadenin halkla ve esnafla olan bağlarını açıklamaya yetmekte olan mısralar yazmıştır) Şehzade bilim ve sanata önem vermiştir."Ziyade kâmil idi âlim idi âmil idi
Soyundı gül kamu varını târümâr etdi-( Adaletiyle de birçok kişinin beğenisini toplamıştır).Pehlevan-ı alem olanlar ana maglub idi" Zaman zaman şehzadenin fiziki güzelliği, karakteri ve gücü de övülmüştür(ben tek cümleyi yazdım ama devamın bakın dedesiyle karşılaştırıldığnı gösteren tek bir mısra yok)Anı bu halk-ı cihan severdi dil ü can ile
Kamusın kul kılmış idi lutf ile ihsan ile" (İyilik yapmayı seven biri olduğu için halk ona daima yakın olmuştur.) yani şehzadenin çok yönü yazılmış dedesiydi oydu buydu ne alakası var illa bir şey yazacak şehzadeye garezi var herhalde

16.12.2012 - blue

Kadir mısıroğlu lafından

Kadir mısıroğlu lafından döndü tabi de benim anlamadığım sokullu paşa inceledi diyor nasıl tatbikat yapacak ki 1.süleyman sokullu paşayı rumeli askerlerinin başına atatır 1550 lili yıllarda sokullu paşa o bölgeyle uğraşır macaristan falan sonradan rumeli askerleriyle nahçivan seferine katılmasını söyler . rüstem paşa yeniçerilerledir ve rüstem paşa lya irtibatından sonra sefer bizzat çıkar paşayla buluşur oğlunun sefere katılmasını emreder ee rumeli askerleri nerde belli değil sokullu nerde bu sokullu paşa olayı ne anlamadım sokullu daha vezir bile değildir o dönem. padişahlar ayarında olduğunu da 2.selim döneminde(!) veziri azamlığından anlıyoruz

27.12.2012 - Ziyaretçi

1.süleyman sefere çıkmayınca

1.süleyman sefere çıkmayınca yeniçerilerce laflar dolaşıyor şehzade mustafa tahta geçse demişlerse bunda şehzade nin suçu olduğu ne malum .

27.12.2012 - Ziyaretçi