Tarihin en trajik sayfalarından birini oluşturur Şehzade Mustafa'nın öldürülüşü. Kanuni Sultan Süleyman ve Mahidevran Sultan'ın oğlu Şehzade Mustafa neden öldürüldü? Tarih dizilerden değil gerçeklerden öğrenilir Şehzade Mustafa türbesi nerededir? İlber Ortaylı Şehzade Mustafa'ın öldürülmesini anlatıyor.
İşte Mert Şahin'in yazısı ve Şehzade Mustafa'nın Öldürülüşü
"Osmanlı tarihinin en dramatik olaylarından birisi Şehzade Mustafa'nın öldürülmesidir.Halk ve Ordu nezdinde çok sevilen bir kişi olan şehzadenin ölümü halkı derinden etkilemiştir.Dönemin önemli yazarları üzüntülerini yazdıkları mersiyelerle belirtmişlerdir. Şehzade Mustafa'nın ölümü tarihçiler arasında ihtilaf oluşmasına sebep olmuştur.Şehzadenin öldürülmesinin gerekli olduğunu savunanlar ile şehzadenin öldürülmesinin hata olduğunu eleştirenler çıkmıştır.Şehzade Mustafa'nın öldürülmesi olayı ile ilgili bütün bilgileri siz okuyuculara aktardıktan sonra bu kararı sizin vermeniz daha doğru olacaktır.
Şehzade Mustafa, 1515 yılında babasının Manisa sancakbeyliği döneminde doğdu. Annesi, Mahidevran Sultandır. Babasının tahta geçmesiyle 5 yaşında İstanbul’a gelen küçük şehzade, ağabeyleri Mahmut ve Murat’ın ölümlerinin ardından da tahtın en büyük varisi oldu. Etrafında çok sevilen bir şehzadeydi. 15 yaşına geldiğinde devlet tecrübesi kazanması için merkeze yakınlığıyla önemli olan Manisa Sancakbeyi yapıldı. Bu görev, babasından sonra taht için en güçlü aday olduğu anlamına geliyordu.Fakat Kanuni Sultan Süleyman, Nahçivan Seferi’ne çıktığında Konya Ereğli taraflarında babasına isyan etme teşebbüsü dolayısıyla öldürülmüştür.(1533)
Neden Öldürüldü.....?
1552 Yılında Kanuni Sultan Süleyman Rahatsızlığı dolayısıyla Seferlere katılamaz durumdadır.Bundan dolayı İran Seferine Ordunun Başında Rüstem Paşayı görevlendirmiştir.Fakat Rüstem Paşa seferi icra edemez.Çünkü Asker arasında Sultanın artık yaşlandığı tahtı bırakmasının zamanı geldiği gibi dedikodular yayılır.Ayrıca Askerler Sultanın Mustafa gibi oğlu varken niçin Rüstem Paşa Orduya Komutanlık ediyor tepkilerde bulunmuştur.Bunun üzerine Rüstem Paşa Kanuniye elçi göndererek durumun vaziyeti hakkında bilgi vermiştir.Kanuni Rüstem Paşaya seferden geri dönülmesi emri vermiştir.Netice olarak bu sefer başarısızlıkla sonuçlanmış.Sefer sonrası gelişen olaylar Şehzade Mustafa'nın ölmesine yol açmıştır.
Rüstem Paşa sefer dönüşünde Kanuniye Şehzade Mustafa ile ilgili belgeler sunar.Bu belgelerde Mustafa'nın İran Şahı Tahmasp’a yazdığı mektuplar ile birlikte Diyabekir Beylerbeyine Yazdığı Mektupta vardır. Şehzade Mustafa,İran Şahına yazdığı mektuplarda ‘’Babasının artık yaşlandığından bahisle, atalarının tahtına oturma sırasının kendisinde olduğunu savunmuş ve bu konuda Safevi Şahın'dan yardım istemiştir.Şahta Kendisine yardım edeceğini bildiren cevaplar vermiştir.’’Ayrıca Diyabekir BeylerBeyine yazdığı mektupta ‘’Ben Harekete Geçtiğim Vakit Benimle Olacak mısın..?’’şeklinde mektup yazdığı görülmüştür.
Fakat Bu Mektupların Şehzadeye ait olup olmadığı tartışma konusudur.Rüstem Paşanın bu işi tezgahladığı konusunda görüşler olmakla birlikte,Mektupların gerçek olma ihtimali de mevcuttur.Çünkü Mektuplar da Şehzadenin Kendi Mührü vardır.
Padişah Konu Hakkında Sadrazamı Sokullu Mehmet Paşanın da fikrini almış Sokullu Padişaha;’’Şehzadenin Askerle bir ittifak yaptığına yönelik bilgilerin mevcut olduğu,bu işin sonuncunda size karşı bir darbe ihtimali olabiliceğine dair’ beyanatta bulunmuştur.
Padişah Bunun üzerine Şeyhülilslam Ebusuud'dan fetva ister.Şeyhülislam Katli vaciptir fetvası verdikten sonra 1553 yılında Nahçivan seferindeyken konakladığı Konya yakınlarında oğlunu yanına çağırır. Ve öldürülmesi emrini verir.
Şehzadenin ölmesinde kendi yaptığı acemiliklerin de olduğu aşikardır.Şehzade Mustafanın Sakal bırakması ,kendi adına tuğra çekmesi,askerle çok içli dışlı olması gibi faaliyletleri de ölmesine sebep olan faktörlerdir.
Şehzade Mustafa'nın öldürülmesinde en büyük rolün Hürrem Sultana ait olduğunu düşünceleri mevcuttur.Bu düşünceleri dile getirenler Hürrem Sultanın Rüstem Paşayla işbirliği yaparak şehzadenin ölümüne sebep olduğu söylerler.Bu düşünce kısmen yanlıştır.
Hürrem Sultanın şehzadenin öldürülmesinde direkt rol oynadığının söylenilmesi hatalıdır.Hürrem Sultan tabi ki kendi oğlunun tahta çıkması için faaliyetlerler de bulunmuştur ki bu her annenin yapacağı bir şeydir.Fakat bu Şehzadenin öldürülmesinin sebebi olarak Hürrem Sultanı göstermek yanlış bir durumdur.Kanuni gibi bir şahsiyetin Hürrem sultana uyarak,sağlam deliller olmadan şehzadenin hayatına son vermesi düşünülemez.Nitekim daha sonra Hürrem Sultanın kendi evladı olan Bayezitta isyana teşşebbüs ettiği dolayısıyla öldürülmüştür."